Σας έλεγα τις προάλλες για τα Ιταλικά κρασιά και πώς τα σύγχρονα "θαύματα" της Τοσκάνης προέκυψαν παραβιάζοντας την τότε παράλογη οινική νομοθεσία της περιοχής. Ανέτρεξα λοιπόν στις σημειώσεις μου από τη τελευταία κάθετη δοκιμή Tignanello Antinori στην οποία είχα παρευρεθεί πριν λίγους μήνες. Και εστιάζω στο Tignanello επειδή ήταν το πρώτο κρασί που σήκωσε το λάβαρο της επανάστασης. Και αν όλα πάνε καλά, θα το επισκεφτώ στα "λημέρια" του, στην Tenuta Tignanello, στην καρδιά του Chianti Classico, την άλλη εβδομάδα.
Το Tignanello, λοιπόν, είναι: α) το πρώτο κρασί που χρησιμοποίησε Sangiovese παλαιωμένο σε βαρέλι, β) το πρώτο κρασί της περιοχής που βασίστηκε σε χαρμάνι με ξένες ποικιλίες όπως το Cabernet Sauvignon, γ) και ένα από τα πρώτα ερυθρά κρασιά του Chianti στα οποία δεν συμμετείχαν λευκές ποικιλίες. Καταλαβαίνετε λοιπόν την ιστορική σημασία του κρασιού αυτού, πέρα από την αδιαμφισβήτη ποιότητά του.
Το Tignanello είναι χαρμάνι Sangiovese, Cabernet Sauvignon και Cabernet Franc. Όλα τα σταφύλια προέρχονται από το ίδιο το κτήμα, που βρίσκεται λίγο έξω (νότια) από τη Φλωρεντία. Όπως είναι αναμενόμενο, στο χαρμάνι πρωτοστατεί το Sangiovese (που από το 2001 και μετά συμμετέχει με ποσοστό 85%), ενώ το Cabernet Sauvignon και το Cabernet Franc συμμετέχουν με ποσοστά 10% και 5% αντίστοιχα. Όπως συμβαίνει με κάθε πραγματικά ποιοτικό κρασί, το Tignanello παράγεται και διατίθεται στο εμπόριο μόνο εφόσον η χρονιά είναι εξαιρετική. Για το λόγο αυτό, τα τελευταία 35 χρόνια έχει "πηδήξει" 6 εσοδείες, με πιο πρόσφατη αυτήν του καταραμένου (για την ευρύτερη περιοχή) 2002.
Για όσους ενδιαφέρονται να δούν το Tignanello κάθετα, οι σημειώσεις μου λένε τα εξής:
- το 1997 θεωρείται η εσοδεία του αιώνα για την Τοσκάνη. Πράγματι, το κρασί, που είναι πλέον 11 ετών, παρουσιάζει μία όμορφη και πολύπλοκη μύτη με νότες από δέρμα και καπνό, καθώς και κρέας κοκκινιστό. Στο στόμα διατηρεί δυνατές ταννίνες, εξαιρετική οξύτητα και πολύ καλή διάρκεια.
- Το 1999 ήταν πιο ψυχρή χρονιά, και φαίνεται. Η μύτη είναι πιο πιπεράτη και άγρια, ενώ το φρούτο πιο διακριτικό. Στο στόμα το κρασί είναι γεμάτο και δυνατό, οι ταννίνες πιο διακριτικές, ενώ η οξύτητα πολύ πιο έντονη.
- Το 2000 η μύτη είναι πράσινη, με αρώματα όπως ραπανάκι και horseradish να συνυπάρχουν με φρούτα και λουλούδια. Το στόμα είναι εντυπωσιακό με αρώματα από καφέ, δέρμα και πιπεριά, δυνατές ταννίνες, σωστή οξύτητα και μεγάλη διάρκεια.
- Το 2001 ήταν από τις πιο καλές τελευταίες χρονιές, ειδικά για το Sangiovese, γι αυτό και η συμμετοχή του στο χαρμάνι αυξήθηκε από 80% σε 85%. Η μύτη είναι γλυκιά και μυρωδάτη, με έντονα τα στοιχεία των γλυκών μπαχαρικών και του καπνού. Στο στόμα το κρασί είναι δεξιοτεχνικά ισορροπημένο, με το φρούτο να παίρνει την γευστική πρωτοκαθεδρία. Η διάρκειά του είναι γλυκιά και μεγάλη, ωστόσο φαίνεται ότι ακόμα θέλει αρκετό χρόνο για να "ανοίξει" καλά.
- Το 2005 πήρε από εμένα την υψηλότερη βαθμολογία. Όπως έμαθα, τη χρονιά εκείνη μάζεψαν τις πέτρες του αμπελιού, τις έτριψαν και την χοντρή άμμο/σκόνη που δημιούργησαν την σκόρπισαν στο χώμα του ίδιου του αμπελιού, για να εντείνουν την αποτύπωση του terroir στον καρπό και το κρασί. Επιπλέον, με αυτή την τεχνική πέτυχαν και καλύτερη ωρίμανση, λόγω της δυνατότερης αντανάκλασης του ήλιου πάνω στην πετρώδη άμμο του αμπελιού. Η μύτη σε αυτό το κρασί είναι α-πί-στευ-τη. Το φρούτο είναι σκούρο, γλυκό και γεμάτο (θυμίζει μία νόστιμη κομπόστα). Στο στόμα τα φρούτα είναι όμορφα και σκούρα, ενώ οι ταννίνες είναι απλά ιδανικές, όπως και η οξύτητά του. Το Tignanello 05 αφήνει μία γλυκιά, εξαιρετική επίγευση που παρακαλάς να μην τελειώσει. Είναι προφανές ότι το συγκεκριμένο κρασί θέλει ακόμα χρόνο, ωστόσο εγώ το απόλαυσα στο έπακρον και ξέρω ότι αν το έχω στη συλλογή μου δύσκολα θα συγκρατηθώ για πολύ.
Μιλώντας για συλλογές, νομίζω (έχω αποφασίσει δηλαδή) ότι το Tignanello 05 θα είναι το κρασί που θα φέρω, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο, γυρνώντας από το ταξίδι μου στα τέλη του μηνός. Έχει έρθει ήδη, βεβαίως, εδώ, ωστόσο στην Ιταλία η duty free τιμή του είναι €48, ενώ στην Ελλάδα, αν δεν κάνω λάθος, η λιανική του ξεπερνάει τα €80. Οπότε, δέχομαι παραγγελίες!...
Μάλιστα αναρωτιέμαι (θα μάθουμε απόψε, φαντάζομαι) αν ο Νάσος ακολούθησε τη συμβουλή μου και "φόρτωσε", τώρα που ήταν στο Μιλάνο...