Μπορεί η παλαίωση να είναι σύνηθες θέμα συζήτησης ανάμεσα σε οινόφιλους, ωστόσο ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των κρασιών που παράγονται σε όλο τον κόσμο καταναλώνονται νεαρά, ή τουλάχιστον αρκετά πριν εξελιχθούν όπως και όσο μπορούν. Αυτό γίνεται, κατά ένα σημαντικό βαθμό, επειδή εμείς οι λάτρεις του κρασιού δύσκολα μπορούμε να επιστρατεύσουμε την απαραίτητη υπομονή για να αφήσουμε ένα κρασί να παλαιώσει σωστά, ώστε να το απολαύσουμε στο "ζενίθ" της εξέλιξής του.
Όποιος όμως δεν έχει υπομονή, αναγκάζεται να πληρώσει εκείνους που έχουν - γι αυτό και τα παλαιωμένα κρασιά παλαιών (και ειδικά μεγάλων) εσοδειών κοστίζουν συχνά μια περιουσία. Βέβαια καμιά φορά κάποιοι ξεφεύγουν από την έννοια της σωστής παλαίωσης ενός κρασιού, και επιδίδονται σε έναν ανηλεή αγώνα ενάντια στο χρόνο, αφήνοντας καλά κρασιά σε κελάρια και κρύπτες για πολλές δεκαετίες, και πουλώντας τα μετά σε συλλέκτες και επενδυτές. Τα κρασιά αυτά σπάνια ανοίγονται, καθώς είναι σχεδόν σίγουρο ότι το περιεχόμενο θα είναι από καιρό "πεθαμένο" - στην περίπτωση αυτή, όλη η δόξα του κρασιού βρίσκεται στην χρονιά που αναγράφεται (συχνά πολύ αμυδρά) στην ετικέτα του. Κάποιες άλλες φορές κρασιά μεγάλης ηλικίας (ενίοτε και υπεραιωνόβια) ανοίγονται και δοκιμάζονται - με επιείκεια βέβαια, λόγω γήρατος...
Διαβάζω λοιπόν ότι πρόσφατα ο Οίκος Δημοπρασιών Bonham's έβγαλε στο σφυρί μία συλλογή 74 φιαλών κρασιού μεγάλης ηλικίας - ερυθρά Bordeaux της δεκαετίας του '20, Sauternes του '30, Port που πήγαιναν πίσω μέχρι το 1897, ως και μία φιάλη Σαμπάνιας Pellison εσοδείας 1878! Τα κρασιά ανήκαν σε μία εταιρεία διακίνησης οίνων και ποτών στο Βρετανικό νησί Guernsey και φυλάσσονταν σε μία ειδική κρύπτη που σφραγίστηκε και καλύφθηκε για να μην πέσει στα χέρια των Γερμανών κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, για να ξανααποκαλυφθεί μόλις πρόσφατα, κατά τη μετακόμιση της εταιρείας σε νέα γραφεία. Συνολικά η συλλογή πουλήθηκε για κάτι λιγότερο από €50000 σε διάφορους τυχερούς πλειοδότες, αν και δεν δημοσιεύθηκε καμία πληροφορία σχετικά για τον αν κάποιο από τα κρασιά ανοίχτηκε και δοκιμάστηκε και σε τι κατάσταση βρισκόταν.
Αντιθέτως, ο οίκος Σαμπάνιας Perrier-Jouet διοργάνωσε πρόσφατα μία δοκιμή πολύ παλαιών εσοδειών του για ένα πολύ κλειστό και επίλεκτο γκρουπ γευσιγνωστών. Η παλαιότερη Σαμπάνια που συμμετείχε στη δοκιμή ήταν η εικονιζόμενη της εσοδείας 1825! Η συγκεκριμένη Σαμπάνια, η οποία οινοποιήθηκε πριν ακόμα ανέβει στο θρόνο η βασίλισσα Βικτωρία της Αγγλίας, δεν μπορεί να κοστολογηθεί, καθώς είναι η πιο παλιά ετικέτα που υπάρχει αυτή τη στιγμή. Μετά από αυτή τη δοκιμή υπάρχουν μόνο δύο ακόμα φιάλες στα κελάρια της Perrier-Jouet, η οποία είμαι σίγουρος ότι δεν βιάζεται να τις ανοίξει σύντομα.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα που έκαναν τον γύρο του κόσμου, οι ειδικοί απόλαυσαν την 184χρονη Σαμπάνια, η οποία χαρακτηριζόταν από αρώματα "τρούφας, καραμέλας, σύκων και ιωδίου της θάλασσας". Βεβαίως ο αφρισμός της είχε χαθεί εδώ και αρκετές δεκαετίες, δίνοντας πλέον τη θέση του σε ένα ανεπαίσθητο τσίμπημα της γλώσσας. Η Σαμπάνια ήταν εμφανώς οξειδωμένη, ωστόσο δεν είχε καταστραφεί χάρη στο γεγονός ότι η ζεστή εσοδεία του 1825 είχε δώσει υπερώριμα σταφύλια και κατ' επέκταση κρασί αρκετά υψηλό σε αζύμωτα σάκχαρα, τα οποία, σε συνδυασμό με μία μικρή ποσότητα brandy που είχε προστεθεί στο στάδιο του dosage πριν την σφράγιση της φιάλης, βοήθησαν το περιεχόμενο να διατηρηθεί καλύτερα από ότι θα περίμενε κανείς. Κάποιοι μάλιστα από τους δοκιμαστές σχολίασαν ότι η Perrier-Jouet του 1825 απέσπασε ευνοϊκότερα σχόλια και καλύτερη βαθμολογία από μεταγενέστερες εσοδείες της ίδιας ετικέτας, όπως αυτές του 1846, του 1848 ή του 1874, που συμμετείχαν στην ίδια δοκιμή!
Αν με ρωτήσετε, προφανώς θα ήθελα πολύ να συμμετέχω σε μία τέτοια δοκιμή, λόγω της ανεκτίμητης ιστορικής αξίας των κρασιών που ανοίχτηκαν. Από εκεί και πέρα όμως, δεν νομίζω ότι η αίσθηση μίας υπεραιωνόβιας Σαμπάνιας που με το ζόρι κρατιέται στη ζωή μπορεί να συγκριθεί με την απόλαυση που χαρίζει η ζωντάνια και η σπιρτάδα μίας Σαμπάνιας που πίνεται όταν και όπως πρέπει, στα καλύτερά της... Δεν συμφωνείτε;...