Καλημέρα σας και Καλή Χρονιά!

Όσοι με γνωρίζουν, ξέρουν καλά ότι μπορεί να είμαι πολλά πράγματα, πάντως απαισιόδοξος δεν είμαι. Και ούτε έχω σκοπό να γίνω... Γι αυτό και ξεκινάω το 2009 γράφοντας για ένα θέμα που σίγουρα δεν είναι ευχάριστο, έχει όμως κι αυτό - όπως και κάθε τι στη ζωή - την θετική του πλευρά.

Αναφέρομαι στην πολυσυζητημένη "κρίση", όπως αυτή φαίνεται στην εστίαση... Την κρίση, την οποία νομίζουμε ότι τη ζούμε εδώ στην Ελλάδα, σας διαβεβαιώ όμως ότι αυτό που βλέπουμε εδώ δεν είναι τίποτα μπροστά στα όσα συμβαίνουν στις μεγάλες Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Σε πόλεις, λοιπόν, που βρίσκονται μεγάλες χρηματαγορές του κόσμου, εκεί που μέχρι τώρα βασίλευαν οι εταιρικές πιστωτικές κάρτες χωρίς πιστωτικά όρια, τα λουκούλλεια business lunches, οι χλιδάτες δεξιώσεις και τα μεγάλα εταιρικά events, η κρίση έχει δείξει τα δόντια της πολύ πιο απειλητικά. Κι αυτό γιατί όλα όσα σας προανέφερα έχουν κοπεί "μαχαίρι", δίνοντας τη θέση τους σε άδεια τραπέζια, άδεια βιβλία κρατήσεων, και τηλέφωνα που δεν χτυπούν. Στα τελευταία μου ταξίδια στο Λονδίνο και στο Παρίσι πήγα σε εστιατόρια που κάποτε δεν είχαν ελεύθερο τραπέζι για μήνες τώρα να δέχονται κρατήσεις αυθημερόν με ανακούφιση, και άλλα που παλαιότερα δεν δέχονταν καν κρατήσεις, τώρα να τις επιβεβαιώνουν δύο και τρεις φορές για να μη χάσουν τον πελάτη. Και βέβαια υπήρξαν φορές που έφαγα σε ονομαστά εστιατόρια που είτε είχαν ελάχιστα τραπέζια εκτός ημών, είτε άδειασαν νωρίς και δεν ξαναγέμισαν ποτέ (κόπηκαν δηλαδή τα πολλαπλά "seatings" στην ίδια βραδιά).

Στην Αθήνα ακούω από πολλούς επιχειρηματίες και εστιάτορες ότι τα πράγματα είναι σκούρα και στενοχωριέμαι - αφ' ενός γιατί πρόκειται για ανθρώπους (και μέρη) που συμπαθώ και είναι κρίμα να υπολειτουργούν, και αφ' ετέρου επειδή για εμάς τους Έλληνες η έξοδος για φαγητό είναι πολύ βασικός τρόπος διασκέδασης, και συνήθως αυτός που κόβεται τελευταίος. Όταν λοιπόν κόβεται κι αυτός, σημαίνει ότι τα πράγματα είναι όντως άσχημα... Βέβαια εγώ επιμένω ότι, στο μεγαλύτερο ποσοστό, τα αίτια της κρίσης στην Ελλάδα είναι (τουλάχιστον προς το παρόν) ψυχολογικά και όχι ουσιαστικά, αλλά δεν είναι ούτε ο χώρος ούτε η στιγμή για οικονομικές αναλύσεις.

Αρκετά με τη μιζέρια όμως! Όπως λένε και οι Αγγλοσάξωνες, every cloud has a silver lining, και αυτό ισχύει και στην περίπτωσή μας. Πιστέυω λοιπόν πραγματικά ότι η κρίση θα έχει και κάποια θετικά αποτελέσματα, τα οποία μάλιστα είχαμε ανάγκη εδώ και πολύ καιρό... Ποια είναι αυτά:

1. Ότι επιτέλους θα προσέχουμε λίγο περισσότερο τα χρήματά μας, αναζητώντας (και επιβραβεύοντας ως πελάτες/καταναλωτές) τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρουν την καλύτερη σχέση ποιότητας-τιμής. Για κανέναν τα χρήματα δεν βγαίνουν εύκολα τη σήμερον ημέρα. Πολλοί όμως εξακολουθούν να το ξεχνούν αυτό, και να ψάχνουν ευκαιρία να αισχροκερδίσουν εις βάρος του πελάτη, ταυτόχρονα προσφέροντας αμφίβολη ποιότητα ή/και χαμηλό επίπεδο εξυπηρέτησης. Αυτά όμως κομμένα! Ως εδώ!... Θα μου πείτε "ήταν ανάγκη να επέλθει παγκόσμια οικονομική κρίση για να αρχίσουμε να σεβόμαστε περισσότερο τα χρήματά μας, αλλά και να απαιτούμε περισσότερο σεβασμό γι αυτά από τους άλλους"; Ίσως τελικά η απάντηση να είναι ναι, μόνο έτσι θα ταρακουνηθούμε και θα βάλουμε μυαλό... Εγώ πάντως δεσμεύομαι να δίνω (ακόμα μεγαλύτερη) έμφαση στα προϊόντα, τα κρασιά, και βέβαια τα εστιατόρια που σέβονται την τσέπη σας. Και να ξέρετε πως δεν είναι λίγα, απλά είναι λίγο πιο δυσεύρετα...

2. Ότι - λογικά - θα γίνουμε λίγο πιο "δημιουργικοί" ως πελάτες και ως καταναλωτές. Αυτό σημαίνει ότι θα "ψάχνουμε" παραπάνω, θα προτιμάμε το ψαγμένο από το απλά ακριβό, και θα προσπαθούμε να ανακαλύπτουμε σε όλα εναλλακτικές λύσεις. Η προσφορά στην αγορά είναι - σε όλα τα επίπεδα - υπερπολλαπλάσια της ζήτησης, και οι επιλογές ατελείωτες. Ε, τώρα θα επενδύσουμε λίγο περισσότερο χρόνο για να τις ανακαλύψουμε. Διάβαζα σε ένα ξένο περιοδικό ότι στην Ιταλική κουζίνα υπάρχει μία ολόκληρη εποχή, αυτή της "κουζίνας της φτώχειας" (La Cucina Povera), κατά την οποία η φτώχεια ανάγκασε νοικοκυρές και μάγειρες να γίνουν πιο δημιουργικοί, δίνοντας έτσι στην ανθρωπότητα μερικές από τις πιο γνωστές και δημοφιλείς λιχουδιές: χαρακτηριστικά αναφέρω την πίτσα (φτηνός τρόπος να χορτάσει κανείς με μπόλικο απλό ζυμάρι, ψημένο με λίγη ντομάτα και τυράκι από πάνω), τα ζυμαρικά (μία πάστα που κόβεται σε περίεργα και διασκεδαστικά σχήματα για να σε κάνει να ξεχάσεις ότι το μόνο που έχεις τη δυνατότητα να φας είναι αλεύρι και νερό βρασμένα) και οι κεφτέδες (έξυπνος τρόπος για να "αυγατίσει" λίγο κρέας σε κιμά με μπόλικο ψωμί). Έχω ξαναγράψει ότι και η Ελληνική κουζίνα έχει πάμπολλα αντίστοιχα παραδείγματα, γι αυτό και η παράδοσή μας κυριαρχείται από τακτικές νηστείες και βρίθει συνταγών με όσπρια και χορταρικά. Χωρίς να καταφεύγουμε σε υπερβολές και ακρότητες, καλό είναι να ξαναβρούμε τις αυθεντικές Ελληνικές γεύσεις και να ψάξουμε για νέους τρόπους να τις αναδείξουμε, γιατί πολύ "ρόκα-παρμεζάνα" είχε πέσει τελευταία...

3. Ότι θα μαζευτούμε περισσότερο στα σπίτια μας. Και λέγοντας να "μαζευτούμε", το εννοώ κυριολεκτικά. Τι πιο ωραίο από το να μαγειρεύει κανείς και να ανοίγει και ένα καλό κρασί με φίλους; Εγώ δεν το συγκρίνω ούτε με το καλύτερο εστιατόριο. Όλοι οι δημοσιογράφοι γεύσης και κρασιού ανά τον κόσμο συμφωνούμε: "Staying in is the new going out!...". Ας το αξιοποιήσουμε λοιπόν. Είτε υπάρχει συγκεκριμένη περίσταση είτε όχι, είτε έχουμε σκοπό να φτιάξουμε μία πολύπλοκη συνταγή, ένα δείπνο 6 πιάτων ή απλά μία μακαρονάδα, δύσκολα θα περάσουμε καλύτερα από το σπίτι, είτε το δικό μας είτε των ανθρώπων που αγαπάμε. Αρχίστε να ξεσκονίζετε παλιές συνταγές (ή να ψάχνετε νέες), να φτιάχνετε λίστες με ψώνια για το χασάπη, το μανάβη, το σούπερ μάρκετ και (βέβαια) την κάβα, και απολαύστε την θαλπωρή της παρέας, χωρίς ταλαιπωρία, χωρίς κίνηση, χωρίς υπερ-φουσκωμένους λογαριασμούς.

Θέλω μόνο να πω κάτι τελευταίο: μην χρησιμοποιήσουμε την κρίση ως δικαιολογία για να πιούμε φτηνό, κακό κρασί... Δυστυχώς η αγορά είναι γεμάτη από κακό κρασί που πωλείται σε χίλια-δυο σημεία (από συνοικιακά μαγαζάκια μέχρι εκπτωτικά σούπερ μάρκετ), και φοβάμαι ότι τα κρούσματα θα αυξηθούν ακόμα περισσότερο την ερχόμενη περίοδο. Το Ελληνικό κρασί βρίσκεται σε καλύτερο επίπεδο από ποτέ. Τώρα είναι η ευκαιρία να το απολαύσουμε, με τους φίλους, την οικογένεια, στο τραπέζι, κλπ. Όσοι έχετε κάβα ή συλλογή με κρασιά, ήρθε η ώρα να τους "βάλετε χέρι".΄Σκεφτείτε το σαν ευκαιρία για να κάνετε λίγο χώρο για τα καλύτερα, που έρχονται... Κι αν πάλι δεν έχετε απόθεμα, επιλέξτε με γνώμονα την ποιότητα, την προέλευση, το όνομα και τη φήμη του παραγωγού, όχι μόνο το χαμηλό κόστος. Αν ψάξετε λίγο πιο επισταμένα, θα βρείτε πολύ αξιόλογα κρασιά από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο σε αρκετά λογικές τιμές.

Και κλείνω λέγοντας αυτό: Το κακό και το φτηνό κρασί, είτε το χρησιμοποιήσουμε στην κουζίνα, είτε το ανοίξουμε στο τραπέζι, τελικά θα μας προδώσει. Μπορεί να μην ξέρει όλος ο κόσμος να ξεχωρίζει το καλό κρασί, όλοι όμως μπορούν να καταλάβουν το κακό κρασί.

Καλή μας Χρονιά! Να δείτε που, αν αξιοποιήσουμε την κρίση σωστά, και θα φάμε, και θα πιούμε, και θα περάσουμε τελικά καλύτερα!...