 Η υπόγεια κάβα στο Poliziano (Montepulciano) Η κατασκευή ενός καλού δρύινου βαρελιού σίγουρα δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ο οινόφιλος βλέπει τα βαρέλια να "κοιμούνται" - μαζί με το κρασί που παλαιώνει στα σπλάχνα τους - στις υπόγειες κάβες των οινοποιείων σε εκατοντάδες (σε κάποιες περιπτώσεις και σε χιλιάδες), δεν είναι όμως εύκολο να κατανοήσει τη διαδικασία που πέρασε καθένα από αυτά τα βαρέλια για να βρεθεί εκεί.
Η ευθύνη του βαρελοποιού είναι μεγάλη. Κι αυτό γιατί δεν δημιουργεί απλά ένα ξύλινο δοχείο αποθήκευσης ενός υγρού, αλλά φτιάχνει ένα ζωντανό οργανισμό, ένα ζωτικό στοιχείο της διαδικασίας παλαίωσης του κρασιού, το οποίο θα του προσδώσει άρωμα, γεύση, σώμα, κάποιες δευτερογενείς τανίνες, ενώ ταυτόχρονα θα το "σκληραγωγήσει", προκειμένου να παλαιώσει καλύτερα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αν λοιπόν αναλογιστούμε ότι σχεδόν κανένα από τα αγαπημένα μας (κυρίως ερυθρά) κρασιά δεν θα είχε τη μορφή που ξέρουμε αν δεν υπήρχαν τα καλά δρύινα βαρέλια αλλά και όλη η συσσωρευμένη γνώση γύρω από την παραδοσιακή βαρελοποιία, τότε καταλαβαίνουμε γιατί ένας οινοποιός επενδύει τόσο χρόνο, κόπο και χρήμα στα βαρέλια που θα επιλέξει για να παλαιώσει το κρασί του (και - σημειωτέον - πληρώνει γύρω στα €700 για ένα καλό δρύινο βαρέλι που θα κρατήσει και θα χρησιμοποιήσει για περίπου τρία χρόνια).
Το video που ακολουθεί έχει τραβηχτεί στο βαρελοποιείο του Claude Gillet, στο χωριό Saint Romain της Βουργουνδίας. Παρακολουθώντας το παίρνουμε μία πρώτη εικόνα της τέχνης της βαρελοποιίας (γιατί περί τέχνης πρόκειται), και της δυσκολίας που αυτή συνεπάγεται σε κάθε στάδιο της - σχεδόν αμιγώς χειροποίητης - δημιουργίας ενός ποιοτικού δρύινου βαρελιού.
Το video έχουν τραβήξει ο Per και η Britt Karlsson, οινογράφοι και ιδιοκτήτες της εταιρείας BKWine, που οργανώνει οινικές εκδηλώσεις και ταξίδια στις οινοπαραγωγικές περιοχές της Γαλλίας. Τους ευχαριστώ που είχαν την καλοσύνη να μου δανείσουν το ενδιαφέρον αυτό video, και σας προτείνω να επισκεφτείτε τη σελίδα της BKWine και να εγγραφείτε συνδρομητές στο BKWine Brief, το δωρεάν μηνιαίο newsletter του Per και της Britt, κάνοντας κλικ σε αυτό εδώ το link.
 Ανοιχτές Πόρτες στο Κτήμα Γεροβασιλείου Μπράβο στους οινόφιλους της Βόρειας Ελλάδας που για άλλη μια φορά ανταποκρίθηκαν με μεγάλο ενθουσιασμό στο κάλεσμα των οινοποιείων που άνοιξαν τις πόρτες τους το Σαββατοκύριακο 16 & 17 Ιουνίου. Πληροφορούμαι ότι οι φίλοι του κρασιού που διέβησαν τις Ανοιχτές Πόρτες των οινοποιείων που ανήκουν στους Δρόμους του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος δεν ήταν ένας, ούτε δύο, αλλά πεντέμιση χιλιάδες! Και μπορεί ανάμεσά τους να υπήρχαν και αρκετοί Θεσσαλοί καθώς και Αθηναίοι, εγώ όμως στέκομαι στους Βορειοελλαδίτες, οι οποίοι επανειλημένα έχουν αποδείξει έμπρακτα την αγάπη και τη στήριξή τους στα κρασιά της ευρύτερης περιοχής τους.
Σύμφωνα με την Ένωση Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα της Βορείου Ελλάδος (ΕΝΟΑΒΕ), "Οι Ανοιχτές Πόρτες αποτελούν μία πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Δικτύου Πόλεων του Κρασιού που η ΕΝΟΑΒΕ, στο πλαίσιο προώθησης του οινοτουρισμού, έχει καθιερώσει στη χώρα μας, με στόχο το κάθε οινοποιείο που συμμετέχει στο δίκτυο των Δρόμων του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος να δημιουργήσει ένα γεγονός γύρω από το κρασί που θα φέρει τον καταναλωτή κοντά στο χώρο παραγωγής του".
Αξίζει να σημειώσουμε ότι όσοι συμμετείχαν στις ανοιχτές πόρτες των Βορειοελλαδίτικων οινοποιείων έλαβαν μέρος και σε μεγάλο διαγωνισμό με πολλά οινικά δώρα. Η κλήρωση γίνεται σήμερα, Παρασκευή 29 Μαΐου, στα γραφεία της ΕΝΟΑΒΕ, ενώ τα αποτελέσματα θα δημοσιευθούν τη Δευτέρα στην ιστοσελίδα της Ένωσης, που βρίσκεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.wineroads.gr.
 Ο βασικός σκοπός του πρόσφατου ταξιδιού μου στο Λονδίνο ήταν – νομίζω σας το είχα αναφέρει – να παρακολουθήσω το Decanter New World Fine Wine Encounter, τη μεγάλη έκθεση κρασιών του νέου κόσμου που οργάνωσε το περιοδικό Decanter. Ποτέ δεν έκρυψα το γεγονός ότι μου αρέσουν τα κρασιά του νέου κόσμου, αλλά και ότι παρακολουθώ με μεγάλο ενδιαφέρον τις εξελίξεις σε αυτή την πλευρά του οινικού χάρτη, καθώς «τρέχουν» πιο ραγδαία, σε σχέση με την «απέναντι πλευρά».
Νούμερο ένα προτεραιότητά μου κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, βέβαια, ήταν η συνάντησή μου με τον (εικονιζόμενο) Aurelio Montes, ο οποίος και μου παραχώρησε και μία εξαιρετική συνέντευξη που θα διαβάσετε σε κάποιο από τα επόμενα τεύχη του ΟΙΝΟΧΟΟΥ. Είχα κανονίσει τη συνάντηση αυτή απευθείας με τον ίδιο μήνες πριν, και την περίμενα με μεγάλη ανυπομονησία. Ο Montes, ένας από τους πλέον άξιους και πολυ-βραβευμένους οινοποιούς στον κόσμο, δραστηριοποιείται με μεγάλη επιτυχία στην Αργεντινή, την Καλιφόρνια (και έπεται συνέχεια, απ’ ότι μου είπε), ωστόσο το όνομά του είναι συνυφασμένο με το κρασί της πατρίδας του, της Χιλής, καθώς ήταν ένας από τους πρωτεργάτες της επιτυχημένης διεθνούς πορείας του Χιλιανού κρασιού. Ευγενής, επικοινωνιακός και εξαιρετικός γνώστης, μου μίλησε για την ιστορία του κρασιού στη Χιλή και τα δικά του σχέδια για το μέλλον, ενώ μοιράστηκε μαζί μου μία πολύ ενδιαφέρουσα νεο-κοσμίτικη προσέγγιση στο Ελληνικό κρασί. Λίγο πριν είχα την ευκαιρία να συμμετάσχω σε ένα tasting των κορυφαίων κρασιών και των τριών οινοποιείων του, κατά τη διάρκεια του οποίου είδαμε στην πράξη για άλλη μια φορά τη διαφορά που κάνουν στο ίδιο κρασί παράγοντες όπως το υψόμετρο, η γεωγραφική θέση και γενικότερα το terroir.
Όμως και τα κρασιά που δοκίμασα στην κυρίως έκθεση είχαν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Κατ’ αρχάς, όταν σταμάτησα στον τομέα των παραγωγών από την Αργεντινή, το μόνο που δεν φανταζόμουν ήταν ότι θα «κολλούσα» στα λευκά της – ποιος θα το έλεγε άλλωστε; Κι όμως, μπορεί να είμαι λάτρης του Αργεντίνικου Malbec – σε συνδυασμό με ζουμερές μπριζόλες στο μπάρμπεκιου τις περισσότερες φορές είναι μονόδρομος – ωστόσο πρέπει να σας πω ότι το ευγενικό και αρωματικό Torrontes με κέρδισε. Πρόκειται για ένα απίστευτα ευχάριστο κρασί που ευωδιάζει αρώματα λουλουδιών και ζαχαρωμένων φρούτων σε μύτη και στόμα. Χαρακτηριστικό του δε γνώρισμα είναι η εκρηκτική του οξύτητα, κάτι που δεν είναι διόλου παράξενο ή αδικαιολόγητο: στην περίπτωση της Αργεντινής και του Torrontes, αμπελοτόπι χαμηλού υψομέτρου σημαίνει καλλιέργεια στα 650 μέτρα, ενώ τα κορυφαία αμπελοτόπια βρίσκονται σε υψόμετρο 2500 αλλά και 3000 μέτρων! Χωρίς να παίρνω όρκο, έχω την εντύπωση ότι έχω δει τουλάχιστον μία ετικέτα Torrontes στην Ελληνική αγορά. Αν την πετύχετε κάπου, δοκιμάστε την ανεπιφύλακτα. Στη συνέχεια επιδόθηκα σε μία ανελέητη σύγκριτική δοκιμή ανάμεσα σε δύο από τις πλέον ανερχόμενες περιοχές για Pinot Noir στο νέο κόσμο: το Central Otago της Νέας Ζηλανδίας και το Oregon των ΗΠΑ. Και πρέπει να σας πω ότι ανάμεσα στις δύο, κλίνω περισσότερο προς την δεύτερη. Αν και με καθαρά νεοκοσμίτικη προσέγγιση (τσιμπημένο αλκοόλ, γεμάτο, γεμάτο και με αρκετά... γενναιόδωρη παραμονή στο βαρέλι), τα καλά Pinot Noir του Oregon είναι κρασιά που δεν ξεχνιούνται εύκολα, λόγω της πληθωρικής και περίπλοκης προσωπικότητάς τους σε όλα τα επίπεδα. Βέβαια, μια και μιλάμε για Pinot Noir, πρέπει να σας πω ότι έψαξα αλλά δεν βρήκα στην έκθεση ούτε μία ετικέτα από την Τασμανία, περιοχή που για μένα (και όχι μόνο) ήδη ξεχωρίζει και όσο πάει θα συνεχίσει να εξελίσσεται στη νέα κοιτίδα του καλού νεοκοσμίτικου Pinot Noir. Πάντως, για να κλείσω το κεφάλαιο Pinot Noir, δοκίμασα και την εσοδεία 2007 του εικονιζόμενου Galpin Peak Pinot Noir από το Walker Bay της Ν. Αφρικής, στο stand του κορυφαίου οινοποιείου Bouchard Finlayson. Και το αποτέλεσμα ήταν προβλέψιμα εξαιρετικό: εντυπωσιακή αρωματική πολυπλοκότητα σε μύτη και στόμα και ακόμα πιο δύσκολη ισορροπία ανάμεσα στην κομψότητα και την δύναμη. Δοκιμάστε το στoν «Τηλέμαχο» με πρώτη ευκαιρία και θα με θυμηθείτε! Η Νέα Ζηλανδία όμως συνεχίζει να ξεχωρίζει για το Sauvignon Blanc της, κάτι στο οποίο συμφωνούν οι φίλοι αλλά και οι πολέμιοι της συγκεκριμένης «σχολής». Εγώ ανήκω στους πρώτους, γι αυτό και «πήρα σβάρνα» τα stands των Νεοζηλανδέζικων οινοποιείων για να δοκιμάσω καλά Sauvignon Blanc. Και έχω να σας πω με χαρά ότι δύο από τα καλά οινοποιεία της χώρας που έχουν αντιπροσώπευση στην Ελληνική αγορά – τα Jackson Estate και Spy Valley – «κατέβηκαν» με όμορφα, τυπικά δείγματα του Νεοζηλανδέζικου Sauvignon Blanc, που ξεχωρίζει για τα όμορφα «πράσινα» αρώματά του. Το δε Spy Valley – που εισάγεται στην Ελλάδα από την εταιρεία ΟΙΝΟΚΟΣΜΟΣ και «κατοικεί» πρωτίστως στην Κάβα ΚΥΛΙΞ στο Κολωνάκι – λανσάρισε πρόσφατα μία πιο premium ετικέτα που ονομάζεται ENVOY και αφορά σε μία σειρά από ποιοτικές μονοποικιλιακές οινοποιήσεις. Ελπίζω να την δούμε σύντομα και στην Ελληνική αγορά γιατί έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Για τους λάτρεις του Νεοζηλανδέζικου Sauvignon Blanc, πάντως, που ταξιδεύουν ή αγοράζουν από το εξωτερικό, έχω να προτείνω κρασιά από κάμποσα εξαιρετικά οινοποιεία που δεν έχουν αντιπροσώπευση στην Ελλάδα. Ανάμεσά τους τα: Mud House, Montana, Wither Hills, καθώς και το εξαιρετικό Omaka Springs Estates. Τέλος, πρέπει να σας πω ότι εξίσου με (για να μην πω περισσότερο από) τα Sauvignon Blanc της Νέας Ζηλανδίας με εντυπωσίασαν κάποια απίστευτα Νεο-Ζηλανδέζικα Riesling. Όμορφα αρωματικά, με προσεγμένο αλκοόλ, λίγα παραπάνω αζύμωτα σάκχαρα για να τους δίνουν μία πιο φιλική διάσταση, και πάντα εκρηκτική αξύτητα, είναι κρασιά που μπορούν να στολίσουν όμορφα μία ευχάριστη καλοκαιρινή βραδιά με φρούτα, τυριά και κάποια ελαφριά μεζεδάκια... Επίλογος της επίσκεψής μου στο φετινό Decanter New World Fine Wine Encounter έγινε μία συγκριτική δοκιμή της ποικιλίας Shiraz ανάμεσα στην Αυστραλέζικη σχολή που την ανέδειξε και την Νοτιοαφρικάνικη που την διεκδικεί πιο όψιμα. Τα οινοποιεία που επέλεξα για να συμμετάσχουν σε αυτή τη «μονομαχία» ήταν τα Mount Langi Ghiran και Katnook Estate στη γωνία της Αυστραλίας, και τα Stellenzicht και Hartenberg σε αυτήν της Νοτίου Αφρικής. Το αποτέλεσμα – για εμένα – ήταν αναμενόμενο. Μιλώντας καθαρά με βάση την προσωπική μου εκτίμηση και τα δικά μου γούστα, η Νότιος Αφρική υπερτερεί κατά κράτος. Τα Αυστραλέζικα Shiraz είναι καλοφτιαγμένα και αξιόλογα από κάθε άποψη, εμένα τουλάχιστον δεν κατάφεραν να με «ξεσηκώσουν». Αντιθέτως τα Νοτιοαφρικάνικα με ταξίδεψαν, μου κέντρισαν τις αισθήσεις, με έκαναν να κρατάω σημειώσεις με πυρετώδη ρυθμό, και να αποζητάω δυνατά κόκκινα κρέατα για να τα ταιριάξω... Θέλω να κλείσω λέγοντας το εξής: όποιος πιστεύει ότι τα κρασιά του νέου κόσμου είναι απλά, εμπορικά και μονοδιάστατα, ή έχει μείνει στο «πέτρινο» παρελθόν, ή είναι απλά βαθιά νυχτωμένος. Με ολοένα και περισσότερους αξιόλογους οινοποιούς από Ανατολή και Δύση να επενδύουν σε σοβαρές οινικές προσπάθειες σε νέες, μέχρι τώρα παρθένες περιοχές στο Νότιο Ημισφαίριο, ο νέος κόσμος μας επιφυλάσσει καινούριες και απρόσμενες οινικές εμπειρίες. Επιπλέον, η τιμολογιακή υπεροχή των κρασιών του νέου κόσμου (ακόμα και των πιο premium ανάμεσά τους) σε σχέση με αυτά του παλαιού, σημαίνει ότι η περίφημη διεθνής οικονομική κρίση μάλλον θα τους βγει σε καλό στο εγγύς, αλλά και στο απώτερο μέλλον.
Στην Ελληνική αγορά είμαστε αρκετά τυχεροί, καθώς κυκλοφορούν πολλές και αξιόλογες ετικέτες νεοκοσμίτικου κρασιού. Σας συνιστώ ανεπιφύλακτα να πειραματιστείτε μαζί τους άφοβα, τόσο για να σχηματίσετε τις δικές σας εντυπώσεις, όσο και για να απολαύσετε όμορφες οινο-γαστρονομικές στιγμές στο σπίτι ή εκτός.
 Δεν έχει κανείς συχνά την ευκαιρία να παρακολουθήσει live τη Fiona Beckett, κορυφαία οινογράφο με εξειδίκευση στον συνδυασμό κρασιού και φαγητού, επί το έργον. Εμένα η ευκαιρία αυτή μου δόθηκε πρόσφατα, κατά το τελευταίο μου ταξίδι στο Λονδίνο, όταν παρουσίασε ένα workshop σχετικά με τον συνδυασμό αλλαντικών και κρασιών. Η εκδήλωση έγινε στο πλαίσιο του ετήσιου δείπνου του Circle of Wine Writers, νωρίς το απόγευμα της Δευτέρας. Και παρότι το πρόγραμμά μου εκείνη την ημέρα ήταν απίστευτα πιεσμένο, έβαλα τα δυνατά μου για να φτάσω νωρίς και να πιάσω καλή θέση. Η Fiona είναι εξαιρετική γνώστρια, παρουσιάστρια αλλά και φίλη, οπότε δεν θα το έχανα με τίποτα...
Το συγκεκριμένο workshop είχε "διαδραστικό" χαρακτήρα, αφού περιελάμβανε διάφορα είδη κρασιών, καθώς και μία ομάδα από αρκετά διαφορετικά αλλαντικά, με στόχο να βγάλουμε όλοι μαζί συμπεράσματα - άλλωστε το κοινό απαρτιζόταν αποκλειστικά από οινογράφους που είτε έτσι είτε αλλιώς ασχολούνται με το συγκεκριμένο θέμα. Τα κρασιά ήταν πολύ ενδιαφέροντα και ανάμεσά τους υπήρχαν και αρκετές πρωτότυπες λευκές, ροζέ και ερυθρές επιλογές από όλο τον κόσμο. Η Fiona μάλιστα πειραματίστηκε προσθέτοντας και ένα Ασύρτικο από τη Σαντορίνη στην λίστα των κρασιών. Το πείραμα δυστυχώς δεν πέτυχε, κι αυτό επειδή η συγκεκριμένη φιάλη ήταν δυστυχώς πολύ ταλαιπωρημένη και με εμφανή σημάδια οξείδωσης, γι αυτό και έχασε - αντί να κερδίσει - τις εντυπώσεις. Είμαι σίγουρος ότι μία φρέσκια Σαντορίνη ή, ακόμα καλύτερα, μία βαρελάτη Σαντορίνη θα είχε πιο θετικά αποτελέσματα.
Γενικά τα αλλαντικά προσφέρονται για τέτοιου είδους παιχνίδια με διαφορετικά κρασιά, καθώς διαθέτουν δύο πολύ βασικά χαρακτηριστικά που τα κάνουν ιδιαίτερα "wine-friendly": αλάτι και λίπος. Αν προσθέσουμε δε και δύο ακόμα στοιχεία, τα μπαχαρικά και το κάπνισμα, τότε το εύρος των κρασιών με τα οποία μπορούμε να πειραματιστούμε γίνεται σημαντικά μεγαλύτερο.
Δεν λέω παραπάνω σε αυτή τη φάση, γιατί θέλω να πειραματιστώ ο ίδιος λίγο ακόμα, και να οργανώσω ένα ανάλογο workshop εδώ στην Αθήνα. Και επειδή θα είστε όλοι καλεσμένοι, θα ήταν κρίμα να σας χαλάσω την έκπληξη, αλλά και να σας περιορίσω τη φαντασία... Αν στο μεταξύ θέλετε να διαβάσετε τις εντυπώσεις της ίδιας της Fiona Beckett από το workshop που μας παρουσίασε στο Λονδίνο, δεν έχετε παρά να κάνετε κλικ σε αυτό εδώ το link.
Εν τω μεταξύ τόσο το workshop, όσο και το ετήσιο δείπνο του Circle of Wine Writers έλαβαν χώρα στο σχετικά καινούριο εστιατόριο και wine bar "Terroirs", που βρίσκεται στη γεμάτη ζωή περιοχή του Covent Garden. Το εστιατόριο αυτό έχει πολύ ευφάνταστο μενού και (όπως προδίδει και το όνομά του) δίνει μεγάλη έμφαση στο ποιοτικό και "ψαγμένο" κρασί. Σε ένα από τα επόμενά μου ταξίδια στο Λονδίνο σκοπεύω να ασχοληθώ επισταμένως με αυτό.
Όσο για το δείπνο που ακολούθησε, ίσως θυμάστε ότι σας είχα πει πως θα είχε ως κεντρικό θέμα τα "Island Wines", δηλαδή τα κρασιά που προέρχονται από νησιά από όλο τον κόσμο που φημίζονται για τα κρασιά τους. Στην πρωτότυπη αυτή λίστα συμμετείχαν και αρκετά αξιόλογα κρασιά από νησιά της Ελλάδας. Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για το όμορφο αυτό δείπνο, μπορείτε να διαβάσετε το Αγγλικό post μου στο διεθνές οινικό blog MTonVin, κάνοντας κλικ σε αυτό εδώ το link.
 Λαμβάνω καθημερινά πολλά emails για το περίφημο ταξίδι στην Τοσκάνη που κάναμε με ένα μέρος της παρέας από το Σεμινάριο Απόλαυσης του Κρασιού πριν 2 μήνες. Τι να πω, έχετε δίκιο να με ρωτάτε γι αυτό το ταξίδι... Ήταν μια απίστευτη εμπειρία ζωής, που όλοι όσοι συμμετείχαμε θα θυμόμαστε για πολύ καιρό.Προσωπικά αυτό το ταξίδι το χάρηκα τόσο πολύ, που αποφάσισα να το ξανακάνω! Έτσι, στα τέλη του Ιουνίου αναχωρούμε ξανά για την Τοσκάνη, η οποία μάλιστα αυτή τη φορά θα είναι ακόμα πιο καταπράσινη και ζωντανή!Σε αυτό το ταξίδι λοιπόν δεν θα σας αφήσω, εσάς τους αναγνώστες του blog μου, παραπονεμένους. Έχω κρατήσει κάποιες θέσεις για εσάς και θα χαρώ πολύ να σας έχω μαζί μου. Το ταξίδι είναι προγραμματισμένο για αναχώρηση την Παρασκευή 26 Ιουνίου και επιστροφή την Τρίτη 30 Ιουνίου (4 διανυκτερεύσεις). Έχω σχεδιάσει το πρόγραμμα αυτού του ταξιδιού ο ίδιος, με βάση τις προσωπικές μου εμπειρίες, επαφές και… αδυναμίες στη συγκεκριμένη περιοχή. Σκοπός μας θα είναι να ανακαλύψουμε τους οινο-γαστρονομικούς θησαυρούς τριών διάσημων Ιταλικών οινοπαραγωγικών περιοχών: του Montalcino, του Montepulciano, και βέβαια του Chianti Classico. Θα μείνουμε 2 νύχτες σε ένα σύγχρονο ξενοδοχείο στο ιστορικό κέντρο της ατμοσφαιρικής Μεσαιωνικής Siena, και άλλες 2 νύχτες σε ένα πανέμορφο εξοχικό ξενοδοχείο, μέσα στους καταπράσινους λόφους του Chianti Classico.
Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα έχει ως εξής:
* Την Παρασκευή 26 Ιουνίου θα συναντηθούμε πρωί-πρωί στο Ελευθέριος Βενιζέλος, για να πετάξουμε για Ρώμη. Εκεί θα μας περιμένει πούλμαν, που θα μας μεταφέρει στην όμορφη καστρούπολη Montalcino, πατρίδα του φημισμένου Brunello. Αφού φάμε μέσα στην πόλη, θα επισκεφτούμε ένα από τα πολύ αγαπημένα μου οινοποιεία στην περιοχή, όπου θα μας κάνουν οργανωμένη ξενάγηση και δοκιμή των πιο τυπικών κρασιών τους, καθώς και του εξαιρετικού ελαιόλαδου του κτήματος. Όταν τελειώσουμε, το πούλμαν θα μας μεταφέρει στη Σιένα για να κάνουμε check-in στο ξενοδοχείο και βόλτα στην πόλη. Το βράδυ θα φάμε σε ένα από τα πιο φημισμένα στέκια των οινοφίλων, στο Κέντρο της πόλης.
* Το Σάββατο 27 Ιουνίου, αφού πάρουμε πρωινό, θα πάμε στην γραφική Pienza, πατρίδα του Τοσκανέζικου pecorino. Εκεί, σε ένα παραδοσιακό τυροκομείο, θα μάθουμε τα μυστικά του πεντανόστιμου αυτού τυριού, και θα κάνουμε οργανωμένη γευσιγνωσία των διαφορετικών του τύπων. Αμέσως μετά, θα μεταφερθούμε στο κοντινό Montepulciano, όπου και θα επισκεφτούμε το κορυφαίο οινοποιείο της ζώνης. Εκεί θα κάνουμε ξενάγηση των πανέμορφων εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, και θα φάμε μεσημεριανό, κατά τη διάρκεια του οποίου κάθε πιάτο θα συνοδεύεται και από διαφορετικό κρασί του οινοποιείου (θα δοκιμάσουμε μάλιστα - επειδή το έχω ζητήσει κατ' εξαίρεση - και ένα κρασί επιλεγμένο που δεν συνηθίζουν να σερβίρουν σε όλους τους επισκέπτες). Στη συνέχεια θα επιστρέψουμε νωρίς στη Σιένα για φρεσκάρισμα, ενώ το βραδάκι μας περιμένει επίσκεψη στην πιο φημισμένη Enoteca της Σιένα, έναν πολυχώρο που συνδυάζει τη γνώση με την απόλαυση του κρασιού. Εκεί θα κάνουμε οργανωμένη ξενάγηση και γευσιγνωσία κρασιών από ζώνες της Τοσκάνης που δεν συμπεριλαμβάνονται στο πρόγραμμα του ταξιδιού μας, και μετά θα απολαύσουμε το δείπνο μας στο φημισμένο εστιατόριο που βρίσκεται μέσα στην Enoteca. Όποιος θέλει και αισθάνεται ξεκούραστος, μπορεί μετά να συνεχίσει τη βραδιά του στο μπαρ της Enoteca, που κρύβει πολλούς οινικούς και οινοπνευματώδεις θησαυρούς.
* Την Κυριακή 28 Ιουνίου αποχαιρετούμε τη Σιένα και οδεύουμε προς την καταπράσινη ενδοχώρα της Τοσκάνης, με τα τοπία που βλέπουμε σε έργα και καρτ-ποστάλ. Πρώτος μας σταθμός ένα από τα φημισμένα οινοποιεία στην Gaiole, στην καρδιά του Chianti Classico, που στεγάζεται σε ένα Μεσαιωνικό μοναστήρι, στην κορυφή ενός πανέμορφου λόφου. Θα κάνουμε ξενάγηση στους ατμοσφαιρικούς χώρους του οινοποιείου, καθώς και στους απίστευτους κήπους του, ενώ θα φάμε και μεσημεριανό στο εξαιρετικό του εστιατόριο. Με την ολοκλήρωση της επίσκεψης αυτής θα μεταφερθούμε σε ένα γειτονικό χωριό, στην Castellina, όπου θα επισκεφτούμε από τα πιο παραδοσιακά οινοποιεία της περιοχής, για να περιηγηθούμε τους χώρους του και να δοκιμάσουμε τα κρασιά του. Στην συνέχεια θα πάμε στο ξενοδοχείο μας για check-in, όπου θα έχουμε και χρόνο για χαλάρωση και περίπατο στην καταπράσινη Τοσκανέζικη ύπαιθρο, μέσα στα αμπέλια. Το βράδυ μας περιμένει μία κρεατοφαγική extravaganza σε μία απίστευτη εξοχική ταβέρνα που βρίσκεται στη μέση του πουθενά, μέσα στο δάσος, στην κορυφή ενός λόφου. Εκεί, μεταξύ (των πολλών) άλλων, θα απολαύσουμε και την φημισμένη ντόπια μπριζόλα Bistecca alla Fiorentina, για την οποία το μέρος φημίζεται!
* Η Δευτέρα 29 Ιουνίου ξεκινάει με επίσκεψη στο κορυφαίο αμπελοτόπι του Chianti Classico, την πανέμορφη "Χρυσή Πεδιάδα" (Conca d' Oro). Το οινοποιείο που θα επισκεφτούμε εκεί βρίσκεται στο Panzano είναι από τα πιο διακεκριμένα της Τοσκάνης. Παράγει εξαιρετικά κρασιά, τα οποία και θα δοκιμάσουμε, αφού βεβαίως ξεναγηθούμε στους χώρους του. Αμέσως μετά, το πρόγραμμα προβλέπει επίσκεψη στο χωριό Castello di Fonterutoli, όπου βρίσκεται ένα από τα πιο εντυπωσιακά και υπερσύγχρονα οινοποιεία της Τοσκάνης. Η επίσκεψη περιλαμβάνει ξενάγηση και δοκιμή κρασιών στο οινοποιείο, περιήγηση στο πανέμορφο και γραφικό χωριουδάκι στο οποίο βρίσκεται, καθώς και μεσημεριανό στο εξαιρετικό εστιατόριο των ιδιοκτητών του οινοποιείου, στην είσοδο του χωριού. Όταν τελειώσουμε όλα αυτά, επιστρέφουμε στο ξενοδοχείο για φρεσκάρισμα και ξεκούραση, και το βράδυ μεταφερόμαστε στο γειτονικό χωριουδάκι Passignano, στο οποίο βρίσκεται ένας αμπελώνας και ένα παλιό μοναστήρι-οινοποιείο. Εκεί θα ξεναγηθούμε στους όμορφους χώρους του παλιού οινοποιείου, ενώ στη συνέχεια θα απολαύσουμε ένα αξέχαστο δείπνο στο εστιατόριο του μοναστηριού, το οποίο είναι το μοναδικό στην Τοσκανέζικη ύπαιθρο που έχει διακριθεί με ένα αστέρι Michelin!
* Την Τρίτη 30 Ιουνίου θα είμαστε όλοι φοβερά στενοχωρημένοι, γιατί θα είναι η μέρα της αναχώρησής μας από την Τοσκάνη. Για να μη μας πάρει από κάτω όμως, το πρόγραμμα λέει ότι, μετά το check-out από το ξενοδοχείο, θα επισκεφτούμε την παραμυθένια πόλη του San Gimignano, που είναι γνωστή για τους Μεσαιωνικούς της πύργους. Εκεί θα έχουμε χρόνο για βόλτα, καφέ, κλπ, ενώ θα φάμε και το αποχαιρετιστήριο μεσημεριανό μας σε ένα από τα πιο ονομαστά εστιατόρια του San Gimignano. Το εστιατόριο είναι μέρος ενός παλιού ξενοδοχείου που είναι χτισμένο στην άκρη του γκρεμού, στα φυσικά τείχη της πόλης, και έχει απίστευτη θέα σε όλο τον Τοσκανέζικο κάμπο από κάτω. Φεύγοντας από εκεί, επόμενός μας σταθμός θα είναι το αεροδρόμιο Fiumicino της Ρώμης, για να πάρουμε την πτήση της επιστροφής.
Αρχηγός του ταξιδιου και συνοδός του γκρουπ θα είμαι εγώ. Όπως σας είπα, το παραπάνω πρόγραμμα το έχω επιμεληθεί ο ίδιος και περιλαμβάνει μέρη που αξίζει να δει κανείς για να πάρει μία πλήρη (πρώτη) εικόνα της Τοσκάνης, και στα οποία με γνωρίζουν προσωπικά - γι αυτό και θα κάνουμε πράγματα που δεν περιλαμβάνονται συνήθως σε απλά τουριστικά πακέτα. Τα ξενοδοχεία είναι ελεγμένα, όπως και τα εστιατόρια, στα οποία τα μενού και τα κρασιά είναι προκαθορισμένα και επιλεγμένα από εμένα προσωπικά, για να δοκιμάσουμε τις τυπικές γεύσεις της Τοσκανέζικης κουζίνας, συνοδεύοντάς τις, βεβαίως, με τα κρασιά της. Στόχος μου είναι να είμαστε μία όμορφη παρέα και να περάσουμε αξέχαστα τρώγοντας και πίνοντας εξαιρετικά! Πώς σας φαίνεται;
Το κόστος του ταξιδιού είναι €1250 κατ' άτομο. Αυτό περιλαμβάνει ΟΛΑ τα παραπάνω - αεροπορικά, διαμονή, όλα τα γεύματα (μεσημέρι-βράδυ), επισκέψεις και γευσιγνωσίες στα οινοποιεία, μετακινήσεις με δικό μας πούλμαν, όλους τους φόρους, καθώς και ασφάλεια αστικής ευθύνης. Το μόνο δηλαδή που θα χρειαστεί κανείς να πληρώσει έξτρα είναι η κατανάλωση που ενδέχεται να κάνει στα mini-bar των ξενοδοχείων, καθώς και προσωπικά έξοδα (ψώνια, κλπ). Προσοχή όμως: όπως σε όλα τα ταξίδια αυτού του τύπου, αν κάποιος θέλει διαμονή σε μονόκλινο δωμάτιο, υπάρχει έξτρα χρέωση.
Επειδή οι θέσεις είναι πολύ περιορισμένες, όποιος επιθυμεί να δηλώσει συμμετοχή, θα πρέπει να επικοινωνήσει ΑΜΕΣΑ με την Κυρία Μαρίνα Σπανού στο ταξιδιωτικό πρακτορείο Altair Travel, στο τηλέφωνο 210-9410910 ή στο email: [email protected]. Εκείνη θα σας καθοδηγήσει σχετικά με τον τρόπο πληρωμής και όλα τα απαραίτητα διαδικαστικά. Το πρακτορείο, με το οποίο έχω εξαιρετική συνεργασία εδώ και πολλά χρόνια, έχει αναλάβει την διοργάνωση του ταξιδιού. Μάλιστα, όπως θα σας ενημερώσει η Κυρία Σπανού, προσφέρει τη δυνατότητα πληρωμής της συμμετοχής στο ταξίδι σε 4 άτοκες δόσεις με πιστωτική κάρτα, για όποιον προτιμάει τη μέθοδο αυτή.
Σας περιμένω!...
 Ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα του Διεθνούς Διαγωνισμού Οίνου που διοργανώνει κάθε χρόνο το περιοδικό Decanter, και έχω τη χαρά να σας πληροφορήσω ότι η Ελλάδα δεν τα πήγε διόλου άσχημα.
Συγκεκριμένα τα κρασιά μας απέσπασαν συνολικά πάνω από 120 διακρίσεις, ανάμεσα στις οποίες και έξι χρυσά μετάλλια (όλα τους επάξια). Αυτά είναι: Το Κτήμα ΑΛΦΑ 2006 και το Κτήμα ΑΛΦΑ 2007 (το οινοποιείο απέσπασε συνολικά 8 διακρίσεις και είναι το μόνο που κέρδισε 2 χρυσά), το Ασύρτικο Wild Ferment 2008 (η νέα ετικέτα της ΓΑΙΑΣ Οινοποιητικής, που απέσπασε συνολικά 3 διακρίσεις), το Δάκρυ του Πεύκου 2008 (θρίαμβος για τη Ρετσίνα και άλλη μία δικαίωση για το Οινοποιείο Κεχρή, που κέρδισε συνολικά 2 διακρίσεις), ο ΟΒΗΛΟΣ Λευκός 2008 (από το Κτήμα Βιβλία Χώρα, που απέσπασε συνολικά 7 διακρίσεις), και η Νεμέα 2006 από το Κτήμα Μητραβέλα (που απέσπασε συνολικά 2 διακρίσεις).
Όλα τα οινοποιεία μας που συμμετείχαν στο διαγωνισμό αξίζουν πολλά συγχαρητήρια. Όποιος ενδιαφέρεται να ενημερωθεί αναλυτικά για όλα τα (Ελληνικά και μη) κρασιά που διακρίθηκαν στο διαγωνισμό του Decanter 2009, μπορεί να ψάξει και να βρει τα πάντα αν επισκεφτεί την ειδική σελίδα με τα αποτελέσματα του διαγωνισμού, κάνοντας κλικ σε αυτό εδώ το link.
 Το Κτήμα Παύλου, στο Αμύνταιο, είναι ένα οινοποιείο που (ακόμα) είναι σχετικά άγνωστο στο ευρύ οινόφιλο κοινό. Δεν έχει οργανωμένη διανομή σε κάβες, σούπερ μάρκετ κλπ, δεν έχει ως τώρα λάβει μέρος σε εκθέσεις και άλλες εκδηλώσεις, κ.ο.κ. Έχει όμως καλά κρασιά, ιδιαίτερα φιλικά και ευχάριστα, τα οποία μάλιστα έχουν και πολύ λογικές τιμές.Η γκάμα του Κτήματος Παύλου έχει ως εξής: Ξεκινάει με ένα λευκό από Ξινόμαυρο (blanc de noirs), το οποίο περιέχει και 20% Riesling, συνεχίζει με ένα ροζέ από 100% Ξινόμαυρο, και περιλαμβάνει και δύο ερυθρά: ένα 100% Ξινόμαυρο, και ένα χαρμάνι Ξινόμαυρο - Syrah. Η γκάμα ολοκληρώνεται με ένα ροζέ αφρώδες ημίξηρο από 100% Ξινόμαυρο.Τα κρασιά του Κτήματος Παύλου πρωταγωνίστησαν χτες το βράδυ σε μια όμορφη βραδιά που απολαύσαμε μαζί με τους μαθητές και τους αποφοίτους του Σεμιναρίου Απόλαυσης του Κρασιού, και τους φίλους τους. Η εκδήλωση έγινε στο εστιατόριο του Bizart στο Μαρούσι και είχε ρεκόρ συμμετοχής: Περισσότερα από 90 άτομα, μία μεγαααάλη παρέα οινοφίλων, δοκιμάσαμε τα κρασιά στο φυσικό τους περιβάλλον - σε συνδυασμό δηλαδή με τα διάφορα φαγητά του πλούσιου μπουφέ της βραδιάς, προκειμένου να βγάλει ο καθένας τα συμπεράσματά του σχετικά με τους συνδυασμούς της αρεσκείας του. Πάνω απ' όλα όμως διασκεδάσαμε, κάτι που συμβαίνει κάθε φορά που βρισκόμαστε. Ευχαριστώ θερμά όλους τους φίλους που ήταν μαζί μας χτες, καθώς και τον κύριο Τρύφωνα Πέππα, Διευθυντή Πωλήσεων του Κτήματος Παύλου, που εκπροσώπησε το Κτήμα και μας μιλησε για αυτό.Όποιος θέλει να μάθει περισσότερα για το Κτήμα Παύλου μπορεί να επισκεφτεί την ιστοσελίδα του, στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.pavlouestate.com (προς το παρόν μόνο στα Αγγλικά). Παρακάτω ακολουθούν φωτογραφίες από την όμορφη αυτή βραδιά.
 Πίσω στα πάτρια πλέον. Επέστρεψα πάνω στην ώρα για τις Ανοιχτές Πόρτες των οινοποιείων ανά την επικράτεια, μία εξαιρετική ευκαιρία για να έρθουμε πιο κοντά στο Ελληνικό κρασί και τους ανθρώπους του.
Αυτό το Σαββατοκύριακο, λοιπόν, 16 και 17 Μαΐου 2009, τα οινοποιεία ολόκληρης της χώρας ανοίγουν τις πόρτες τους και μας περιμένουν για ξενάγηση στους χώρους τους και δοκιμή των κρασιών τους, ενώ πολλά από αυτά μας επιφυλάσσουν διάφορα happenings και εκπλήξεις. Βεβαίως, οι Ανοιχτές Πόρτες δεν αλλάζουν το γεγονός ότι τα περισσότερα οινοποιεία μας είναι επισκέψιμα και χαίρονται να υποδέχονται τους οινόφιλους κοντά τους. Αυτό το Σαββατοκύριακο, απλώς, δεν χρειάζεται καν τηλεφώνημα ή συνεννόηση εκ των προτέρων, θα είναι όλοι εκεί και θα μας περιμένουν, από το πρωί ως το βράδυ. Ο καιρός αναφέρεται γενικά καλός για το Σαββατοκύριακο, οπότε κανείς δεν έχει λόγο να χάσει αυτή την όμορφη γιορτή του Ελληνικού κρασιού, όπου κι αν βρίσκεται.
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε με συγκεκριμένα οινοποιεία που σας ενδιαφέρουν, στην περιοχή της επιλογής σας. Εναλλακτικά στη διάθεσή σας βρίσκονται και οι ενώσεις των οινοποιών των περισσότέρων περιοχών, μέσω (και) των ιστοσελίδων τους. Ανάμεσά τους η Ένωση των Οινοποιών του Αττικού Αμπελώνα (http://www.enoaa.gr), η Ένωση των Οινοποιών της Κεντρικής Ελλάδας, για όσους προσανατολίζονται προς Αταλάντη, Θήβα ή Ευβοια (http://www.enoake.gr), και βέβαια η Ένωση των Οινοποιών της Βορείου Ελλάδος με τους εξαιρετικούς της Δρόμους του Κρασιού (http://www.wineroads.gr).
Καλή διασκέδαση!...
 Σήμερα ξεκίνησα την ημέρα μου πολύ όμορφα... Πέρασα ένα ηλιόλουστο πρωινό ξεναγούμενος σε ένα πανέμορφο αμπελώνα, στη μέση της καταπράσινης υπαίθρου, στη συνέχεια περιηγήθηκα στα άδυτα ενός οινοποιείου που ακολουθεί την περίφημη Méthode Champenoise, ενώ τελείωσα δοκιμάζοντας τρία εξαιρετικά, χρονολογημένα αφρώδη κρασιά.
Όχι, μη φανταστείτε ότι τα παράτησα όλα και "την έκανα" για την Καμπανία. Αν και πολύ θα το' θελα, επέλεξα την αμέσως επόμενη διαθέσιμη εναλλακτική: επισκέφτηκα το οινοποιείο Nyetimber στο West Sussex της Αγγλίας, που εδώ και κάποια χρόνια παράγει το πιο ονομαστό Αγγλικό αφρώδες κρασί.
Δεν ξέρω πόσος κόσμος γνωρίζει ότι η Αγγλία παράγει αφρώδες κρασί, και μάλιστα αξιώσεων. Το Nyetimber, συγκεκριμένα, έχει κατ' επανάληψη σαρώσει τα βραβεία και τις διακρίσεις σε διαγωνισμούς και τυφλές δοκιμές ανά τον κόσμο. Έτσι λοιπόν, οι λάτρεις του καλού αφρώδους κρασιού οφείλουν να το έχουν στα υπόψη. Εγώ είχα δοκιμάσει την τρέχουσα χρονιά που κυκλοφορεί στο εμπόριο (2001), σήμερα όμως είχα την ευκαιρία να δοκιμάσω το Blanc de Blancs της ίδιας χρονιάς, καθώς και το πολυβραβευμένο - και εντυπωσιακό - Blanc de Blancs εσοδείας 1998. Δεν θα σας πω παραπάνω σε αυτή τη φάση, γιατί σκοπεύω να γράψω ένα ολοκληρωμένο άρθρο για το Nyetimber σε ένα από τα επόμενα τεύχη του ΟΙΝΟΧΟΟΥ. Θα σας πω όμως ότι φέρνω κάποιες φιάλες Nyetimber για να προστεθούν σε αυτές που ήδη έχω στη συλλογή μου - κάποια στιγμή οι μαθητές του Σεμιναρίου Απόλαυσης του Κρασιού θα έχουν την ευκαιρία να το δοκιμάσουν κι εκείνοι... Όποιος εν τω μεταξύ ενδιαφέρεται να μάθει περισσότερα για το Nyetimber, μπορεί να επισκεφτεί την ιστοσελίδα του οινοποιείου, που βρίσκεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.nyetimber.com.
 Όταν μιλάμε για την Ελβετία, μας έρχονται στο μυαλό σοκολάτες, τυριά, μέχρι και τράπεζες, σίγουρα όμως όχι κρασιά! Βέβαια είναι κοινό μυστικό ότι η Ελβετία έχει παραγωγή (και μακρά παράδοση) στο κρασί, ποιος όμως μπορεί να θυμηθεί μετά βεβαιότητος το τελευταίο Ελβετικό κρασί που δοκίμασε;...
Ε, λοιπόν, εγώ! Κι αυτό γιατί μόλις γύρισα από ένα πολύ ενδιαφέρον Τasting Ελβετικών Κρασιών που έκανε στο South Kensington του Λονδίνου η Paula Sindberg, ιδιοκτήτρια της εταιρείας οργάνωσης οινικών εκδηλώσεων "The Ultimate Wine Company". Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο Steve De Long, ιδρυτής και διάφορα άλλα μέλη του Wine Century Club (βλέπετε μερικούς από εμάς στην φωτογραφία παρακάτω με το χαρακτηριστικό tastevin που φέρει τα διακριτικά του Club), συγγραφείς και bloggers οίνου και γαστρονομίας, όπως και αρκετοί απλοί οινόφιλοι.
Δοκιμάσαμε (χωρίς και με φαγητό) όχι ένα, ούτε δύο, αλλά 12 από τα καλύτερα Ελβετικά κρασιά (8 λευκά και 4 ερυθρά). Δεν μπορώ να σας πω ότι πρόκειται για κρασιά για τα οποία θα έφτανα στα άκρα, μπορώ όμως να σας πω με σιγουριά ότι τα περισσότερα από αυτά είχαν κάποια χαρακτηριστικά που τα κάνουν αρκετά μοναδικά. Επιπλέον, για εμάς τα μέλη του Wine Century Club, η εκδήλωση είχε επιπλέον σημασία, καθώς προσθέσαμε στη λίστα με τις μοναδικές ποικιλίες που έχουμε ως τώρα δοκιμάσει κάμποσες παντελώς άγνωστες γηγενείς Ελβετικές ποικιλίες (αρκετές από τις οποίες μάλιστα έχουν διασωθεί από την εξαφάνιση με νύχια και με δόντια), όπως Himbertscha, Humagne Blanche, Amigne, Heida, Gamaret, και πάει λέγοντας...
Με εντυπωσίασε το γεγονός ότι ο Οργανισμός Προώθησης του Ελβετικού Κρασιού, μόλις πληροφορήθηκε για την εκδήλωση αυτή, έστειλε στη διοργανώτρια ένα σωρό έντυπα με πληροφορίες, αναμνηστικά, στυλό, μέχρι και CD με μουσική με την οποία προτείνεται να συνδυάζει κανείς την απόλαυση ενός Ελβετικού κρασιού, για την μεγιστοποίηση της εμπειρίας του. Ξαναδιαβάζοντας όλο αυτό το υψηλής ποιότητας υλικό τώρα στο δωμάτιο του ξενοδοχείου, οφείλω να τους συγχαρώ για την οργάνωση και τον επαγγελματισμό τους. Δεν νομίζω ότι θα βρούμε Ελβετικά κρασιά στην Ελληνική αγορά. Όπου κι αν τα πετύχετε, είναι λίγα (και δυσεύρετα) τα καλά, και τα οποία είναι ιδιαίτερα ακριβά - η συνολική επιφάνεια, άλλωστε, του Ελβετικού αμπελώνα είναι περίπου όσο και αυτή του αμπελώνα της Αλσατίας.
Αν πάντως καταφέρετε να βρείτε Ελβετικά κρασιά, είτε στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό, θα σας συμβούλευα να μην υποκύψετε στον πειρασμό να ασχοληθείτε με αυτά των διεθνών ποικιλιών (όπως π.χ. τα αρκετά αξιόλογα Ελβετικά Pinot Noir), αλλά να αποδεχτείτε την πρόκληση να διαπιστώσετε από κοντά τις ιδιαιτερότητες των γηγενών ποικιλιών της Ελβετίας.
Εγώ θα είμαι μαζί σας ξανά αύριο, με περισσότερα θέματα οινικού ενδιαφέροντος...
|
RSS Feed